4.  คำวิเศษณ์ 

คือ  คำที่ใช้ประกอบเพื่อให้ความหมายของคำชัดเจนขึ้น  ซึ่งคำวิเศษณ์อาจประกอบ  คำนาม  สรรพนาม  กริยา  หรือวิเศษณ์ก็ได้  เช่น

                       ประกอบคำนาม  เช่น  น้ำเย็น  ใจร้าย  รถเร็ว

                      ประกอบสรรพนาม  เช่น เขาอ้วน  เธอตัวเล็ก  ฉันผอม

                      ประกอบกริยา  เช่น  เดินช้า  กินเร็ว  หัวเราะดัง

                      ประกอบวิเศษณ์  เช่น  นุ่มนิ่ม  หอมหวาน  เหม็นเปรี้ยว

                คำวิเศษณ์แบ่งได้  10  ชนิด  ดังนี้

                4.1  ลักษณวิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์บอกลักษณะของคำให้เด่นชัดขึ้น  ซึ่งแบ่งได้  9  ลักษณะคือ

                      ลักษณวิเศษณ์บอกชนิด  เช่น  ดี  ชั่ว  แก่  อ่อน  หนุ่ม  สาว  ใหม่  โบราณ

                      ลักษณวิเศษณ์บอกสัณฐาน  เช่น  ราบ  กลม  แบน  แป้น  รี  เหลี่ยม  นูน

                      ลักษณวิเศษณ์บอกขนาด เช่น  ผอม  อ้วน  เล็ก  โต  กว้าง  ยาว  สูง  ใหญ่ 

                      ลักษณวิเศษณ์บอกสี  เช่น  ดำ  แดง  ขาว  เขียว  เหลือง  ฟ้า  ส้ม

                      ลักษณวิเศษณ์บอกเสียง  เช่น  เบา  ดัง  แหลม  สูง  แหบ  ต่ำ  ทุ่ม  หรือเสียงของสัตว์ร้องและเสียงของตกต่าง ๆ

                      ลักษณวิเศษณ์บอกรส  เช่น  เปรี้ยว  หวาน  มัน  เค็ม  จืด  จัด  ขม

                      ลักษณวิเศษณ์บอกกลิ่น  เช่น  สาบ  ฉุน  หอม  เหม็น

                      ลักษณวิเศษณ์บอกสัมผัส  เช่น  แข็ง  นิ่ม  เย็น  ร้อน  หนาว

                      ลักษณวิเศษณ์บอกอาการ  เช่น  ช้า  เร็ว  ด่วน  คล่อง  ว่องไว  อืดอาด

                4.2  กาลวิเศษณ์  คือ  วิเศษณ์ที่บอกเวลา  เพื่อต้องการให้คำประกอบนั้นชัดเจนขึ้นจะมีคำว่า  ก่อน  หลัง  อีก  เสมอ  เดี๋ยวนี้  เช้า  สาย  บ่าย  เที่ยง  เย็น  ดึก  เช่น

                      เขามาก่อนฉัน  พระอาทิตย์ตกตอนเย็น

                      ครูกลับทีหลังฉัน  พี่กลับบ้านดึก

                4.3  สถานวิเศษณ์  คือ  วิเศษณ์ที่บอกสถานที่  จะมีคำว่า  ห่าง  ไกล  ใกล้  บน  หนือ  ใต้  ริม  ขอบ  เช่น

                      เขาอยู่บนต้นไม้  ฉันอยู่ภาคเหนือ

                      น้องนั่งริมหน้าต่าง  ฉันนอนชั้นล่าง

                4.4  ประมาณวิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์บอกจำนวนนับหรือปริมาณ  ซึ่งจะมีคำว่า  มาก  น้อย  หมด  หนึ่ง  สอง  ที่หนึ่ง  ที่สาม  สิ้น  บรรดา  บ้าง  ต่าง  เช่น

                      นกสิบตัว  เพื่อนทั้งหมดมางานเลี้ยง

                      นักเรียนมาครบทุกคน  เธอกินข้าวน้อย

                4.5  นิยมวิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์  บอกความหมายชัดเจนแน่นอนยิ่งขึ้น  ซึ่งจะชี้เฉพาะลงไป  แล้วมักมีคำว่า  นั้น  นี่  โน่น  แท้  แน่นอน  จริง  เช่น

                      โรงเรียนนี้อยู่ไกล  ฉันหยุดเฉพาะวันเสาร์อาทิตย์

                      ฉันไปเที่ยวแน่นอน  บ้านฉันอยู่โน่น

                4.6  อนิยมวิเศษณ์  คือ คำวิเศษณ์บอกความไม่แน่นอน  ไม่ชี้เฉพาะเจาะจง  มักมีความว่าใด  อื่น  ทำไม  อย่างไร ไหน  ใคร  กี่  เช่น

                      ไปไหนก็ได้  คนอื่นกินหมดแล้ว

                4.7  ปฤจฉาวิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์ที่เป็นคำถามหรือการแสดงความสงสัย  จะมีคำว่า  ใด  อื่น  อะไร  ทำไม  ไหน  หรือ  ไฉน  เท่าไร  เช่น

                      เธอจะไปทำไม  ครูตีเธอเรื่องอะไร

                      เขาคือผู้ใด  หมูบ้านเธอมีกี่ตัว

                4.8  ประติชญาวิเศษณ์  คือ  วิเศษณ์แสดงการตอบรับของคู่สนทนา  จะมีคำว่า  คะ  ครับ  จ้ะ  จ๋ะ  จ๊ะ  ขา  เช่น

                      คุณแม่มีคนมาหาครับ  น้องจ๋าฟังนี้จ้ะ

                4.9  ประติเสธวิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์ที่บอกปฏิเสธ  บอกอาการห้ามปรามหรือไม่ยอม  จะมีคำว่า  ไม่  มิได้  หามิได้  หาไม่  บ่  ไม่ได้  เช่น

                      ฉันสอนหนังสือไม่ได้พักเลย  เธอไม่ควรไปเที่ยวลำพัง

                4.10  ประพันธ์วิเศษณ์  คือ  คำวิเศษณ์ที่เชื่อมประโยคให้สัมพันธ์กัน  มีลักษณะเช่นเดียวกับคำประพันธสรรพนาม  แต่จะใช้ในการขยายกริยาและวิเศษณ์  จึงเป็นคำวิเศษณ์  มักมีคำว่า  ที่  ซึ่ง  อัน  เช่น

                      แหวนวงนี้หาค่าอันประมาณไม่ได้  เสื้อตัวนี้นี้ที่ราคาถูก